dinde irade ne demek?

İslam'da irade, Allah'ın insanlara bahşettiği ve seçim yapma özgürlüğü tanıyan önemli bir kavramdır. Bu kavram, insanın eylemlerinden sorumlu tutulmasının temelini oluşturur. İrade, insanı diğer canlılardan ayıran ve ona ahlaki bir kimlik kazandıran özelliklerden biridir.

İslam düşüncesinde irade, cüz'i irade ve külli irade olmak üzere iki ana başlıkta incelenir:

  • Külli İrade (Allah'ın İradesi): Külli İrade, Allah'ın mutlak ve sınırsız iradesini ifade eder. Evrendeki her şey Allah'ın ilmi, iradesi ve kudreti dâhilindedir. Hiçbir şey O'nun iradesi dışında gerçekleşemez.
  • Cüz'i İrade (İnsanın İradesi): Cüz'i İrade, Allah'ın insana verdiği sınırlı irade yeteneğidir. İnsan, bu iradesiyle iyiyi veya kötüyü seçebilir, doğru veya yanlış davranışlarda bulunabilir. Ancak bu irade, Allah'ın külli iradesiyle uyumlu olmak zorundadır.

İnsanın irade sahibi olması, onun sorumluluklarını da beraberinde getirir. İnsan, aklını kullanarak ve Allah'ın emirlerine uygun hareket ederek iradesini doğru yönde kullanmalıdır. İrade özgürlüğünün doğru kullanılması, insanın hem dünya hem de ahiret mutluluğuna ulaşmasına katkı sağlar. Aksi takdirde, yanlış seçimler ve günahlar, insanın manevi olarak zarar görmesine neden olabilir. Bu durum kader kavramı ile de yakından ilişkilidir.